CGI, internet sayfalarının sunucu tarafında çalışan bir teknolojidir. Kullanıcıların web tarayıcılarından sunucuya bir istekte bulunmasıyla çalışır. CGI programları genellikle Python veya Perl gibi betik dillerinde yazılır ve .cgi ya da .pl uzantılı dosyalarda saklanır. CGI programları, sunucu tarafında çalışır ve kullanıcıların tarayıcısında çalıştırılmaz. Örnek olarak, bir web formu, kullanıcıların verilerini alabilir ve CGI scripti tarafından işlenir, sonuçlar kullanıcılara geri döndürülür. CGI, web programlama için özgürce kullanılabilen bir teknolojidir ve platformdan bağımsızdır. Ancak, yüksek trafikli sitelerde performans sorunlarına yol açabilir. CGI programları örnek olarak, form işleme, veritabanı erişimi ve dinamik içerik oluşturma gibi çeşitli amaçlar için kullanılır.
CGI’nin Tanımı
CGI, Common Gateway Interface kelimelerinin kısaltması olan bir teknolojidir. CGI programları, internet sayfalarının sunucu tarafında çalışan betiklerdir. Herhangi bir CGI programı, kullanıcının verdiği bir isteği ele alıp, veritabanı işlemleri vb. gereken işlemleri yaparak sonuçları kullanıcının tarayıcısına geri gönderir. Bu sayede, web sayfaları canlı, interaktif hale gelebilir. CGI, genellikle Perl, Python gibi betik dillerinde yazılır ve .cgi uzantılı dosyalarda kaydedilir. Sunucu, bir web sayfasında CGI kullanımını destekliyorsa, ilgili script kullanıcı isteğine göre çalıştırılır ve sonuçlar tarayıcıya döndürülür.
CGI Nasıl Çalışır?
CGI (Common Gateway Interface) kullanıcıların web tarayıcılarından sunucuya bir istekte bulunmasıyla çalışır. Web tarayıcısı, sunucuda çalışan bir CGI betik dosyasını çalıştırmak için bir istek gönderir. Sunucu, istekleri CGI betik dosyasına gönderir ve betik sonuçlarını geri gönderir.
CGI betikleri, sunucu tarafında çalışır ve kullanıcıların tarayıcısında çalıştırılmaz. Örneğin, bir web formu, kullanıcıların verilerini alır ve CGI scripti tarafından işlenir, sonuçlar kullanıcılara geri döndürülür.
Özetle: CGI, kullanıcıların web tarayıcılarından sunucuya bir istekte bulunmasıyla çalışır ve istekleri CGI betik dosyasına gönderir. Betikler sunucuda çalışır ve sonuçları kullanıcılara geri gönderir.
CGI Dosyaları
CGI dosyaları, web sunucularında çalışan programlardır ve genellikle Python veya Perl gibi betik dillerinde yazılır. Dosyalar, .cgi ya da .pl uzantılarına sahiptir. CGI dosyaları, web formu verilerinin işlenmesinden veritabanı erişimine kadar çeşitli amaçlar için kullanılabilir. Örneğin, bir web formunda kullanıcıların verilerini almak ve işlemek için CGI dosyaları kullanılır. Bu dosyaları oluşturmak için, ilgili betik diliyle yazılmış bir program yazılır ve bu program sunucuda çalıştırılır.
Çalışma Mantığı
CGI programları, web sunucusu tarafından çalıştırılır ve kullanıcıların tarayıcısında çalıştırılmaz. Kullanıcı, web tarayıcısı üzerinden sunucuya bir istekte bulunur ve sunucu, CGI programını çalıştırarak isteği işler. İsteğin sonucu daha sonra kullanıcıya gösterilir. Bu sayede, kullanıcının bilgisayarına herhangi bir yazılım yükleyerek istekleri işlemesi gerekmez ve web uygulamaları platformdan bağımsız çalışabilir.
Örnek
CGI’nin örnekleri arasında, web formu kullanarak kullanıcılardan gelen verilerin toplanması yer almaktadır. Kullanıcılar, web formundaki gerekli alanları doldurduktan sonra, bu veriler CGI scripti tarafından işlenir. Server tarafında çalışan CGI programı, kullanıcılardan gelen verileri işleyerek sonuçlarını kullanıcılara geri gönderir. Örneğin, bir e-ticaret sitesindeki bir sipariş formu, kullanıcıların sipariş verilerini sağlar ve CGI scripti tarafından işlenerek işlem tamamlanır. Sonuç olarak, kullanıcılara sipariş tamamlandı mesajı ya da siparişlerine ilişkin detaylar sunulur.
CGI’nin Avantajları
CGI, web programlama için özgürce kullanılabilen bir teknolojidir ve platformdan bağımsızdır. Bu sayede, web geliştiricilerin çeşitli dillerde CGI programları yazarak web uygulamaları oluşturmaları mümkündür. Özellikle, Perl ve Python gibi betik dillerinde yazılan CGI programları oldukça popülerdir. Ayrıca, CGI hem UNIX hem de Windows gibi farklı platformlarda çalışabilir, bu da işletim sistemi farklılıklarından kaynaklı sorunları ortadan kaldırır. Tüm bu avantajları nedeniyle, CGI hala web programlama dünyasında yaygın olarak kullanılan bir teknolojidir.
CGI’nin Dezavantajları
CGI, birçok avantajının yanı sıra, yüksek trafikli siteler için dezavantajlara da sahiptir. Özellikle, bir sunucuda çok sayıda CGI scripti çalıştırılıyorsa, sunucunun performansında ciddi bir düşüş yaşanabilir. Bu durumun en büyük nedeni, CGI scriptlerinin her istekte ayrı bir işlem olarak çalışmasıdır. Bu, sunucunun iş yükünü artırır ve yüksek trafikli zamanlarda sunucu yanıt süresini önemli ölçüde artırabilir.
Bu dezavantajın önüne geçmek için, sunucunun donanımı düzgün bir şekilde yapılandırılmalıdır. Ayrıca, CGI scriptleri optimize edilmeli ve gerektiğinde önbelleğe alınmalıdır. Bu, sunucudaki iş yükünü azaltabilir ve site performansını artırabilir. Alternatif olarak, CGI yerine JSP veya ASP gibi daha modern teknolojiler kullanılabilir.
CGI Örnekleri
CGI programları, web sitelerinde çeşitli amaçlar için kullanılır. Örneğin, form işleme CGI programları, kullanıcıların doldurdukları web formlarındaki verileri işleyerek sonuçları kullanıcılara gösterir. Bu şekilde, web sitelerine kullanıcılar tarafından veri gönderilebilir.
Bir diğer CGI programlama kullanımı, veritabanı erişimini içerir. Bu programlar, veritabanlarına bağlandıklarında, web sayfalarında veritabanı tablolarından veri alabilirler. Bu sayede, web sayfalarının içeriği gerçek zamanlı olarak güncellenebilir ve dinamik bir şekilde oluşturulabilir.
Dinamik içerik oluşturma, web sitelerinin en popüler CGI kullanım örneklerinden biridir. Bu programlar, kullanıcıların ilgi alanlarına göre kişiselleştirilmiş içerik sunmak için kullanılabilir. Örneğin, bir e-ticaret sitesinin ana sayfasında, kullanıcının daha önce satın aldığı ürünlere göre öneriler sunulabilir. Bu, kullanıcı deneyimini artırmak için oldukça kullanışlı bir yöntemdir.
Form İşleme
Web formları, kullanıcıların internet sayfalarında veri girişi yapmasına izin verir. Kullanıcılar bu formu doldurduktan sonra, web sitesindeki CGI programı tarafından işlenir. Bu CGI programı, form verilerini alacak, kullanıcılardan gelen verileri doğrulayacak ve sonuçları kullanıcılara geri döndürecektir. CGI programı genellikle bir web tasarımcısı veya web programcısı tarafından yazılacak ve bu program, web sayfaları için özelleştirilmiş işlemler gerçekleştirebilir. Web formu işlemesi, CGI’nin en yaygın kullanım alanlarından biridir.
CSS ve HTML formları, kullanıcının internet sitesiyle etkileşimde bulunduğu önemli bir bölümdür. Form, alınacak bilgi türüne bağlı olarak basit veya karmaşık olabilir ve bu form verilerinin işlenmesi CGI programları tarafından gerçekleştirilebilir. Bu, bir web sitesine özgü işlemler yapmak ve kullanıcıları için özelleştirilmiş sonuçlar üretmek için kullanılabilen önemli bir araçtır.
Veritabanı Erişimi
CGI programları, veritabanlarıyla iletişim kurarak dinamik içerik oluşturma işlemlerinde kullanılabilir. Veritabanı erişimi sayesinde kullanıcılar, çeşitli işlemler yapabilirler. Örneğin, bir kullanıcının bir formda girdiği bilgiler daha sonra başka bir formda veya web sayfasında kullanılabilir. Buna benzer bir örnek olarak, bir e-ticaret sitesindeki ürünlerin gösterimi verilebilir. Kullanıcıların web sayfasında yaptıkları seçimlerin veritabanına kaydedilmesi ve bu bilgilerin kullanıcıya özel olarak gösterilmesiyle birlikte, web sayfasının dinamik bir yapıya dönüşmesi sağlanabilir.
Dinamik İçerik Oluşturma
CGI, dinamik içerik oluşturma konusunda son derece yararlıdır. CGI programları, kullanıcılara ilgi alanlarına veya tercihlerine uygun kişiselleştirilmiş içerik sunabilmek için kullanılabilir. Örneğin, bir e-ticaret sitesinde, kullanıcının daha önce aldığı ürünlere dayanan öneriler sunmak veya bir haber sitesinde ilgi alanlarına dayalı haber başlıkları önerebilmek için CGI programları kullanılabilir.
Bu kişiselleştirilmiş içeriğin sunulması, kullanıcı deneyimini artırır ve kullanıcıların web sitesinde daha uzun süre kalmasına ve tekrar ziyaret etmesine olanak sağlar. Bu da, web sitesi sahiplerinin müşteri sadakatini artırmalarına yardımcı olur ve web sitesinin trafiğini artırır.
