C++ programlama dili, öğrenmesi zor ve kapsamlı bir dildir. Bu nedenle, bu dili öğrenmek isteyenlerin bir plan hazırlaması ve adım adım ilerlemesi gerekmektedir. Öncelikle, temel kavramları öğrenmek ve dili kavramak için C++ programlama diline giriş yapılması önerilir. Daha sonra, veri tipleri, koşullar, döngüler ve fonksiyonlar gibi temel konulara yönelik detaylı bir çalışma yapılmalıdır. Nesne yönelimli programlama konusunda da bir temel oluşturmak ve ileri konulara geçmek için sınıflar ve kalıtım öğrenilmelidir. Son olarak, dinamik bellek yönetimi, pointerlar ve STL kütüphanesi gibi ileri konulara ayrıca eğilmek gerekmektedir.
C++ Programlama Diline Giriş
C++ programlama dili, nesneye yönelik bir programlama dili olarak kullanılmaktadır. C++ dili, genel anlamda C programlama diline benzer bir yapıya sahiptir. Ancak, daha fazla özellik eklenerek C++’a dönüştürülmüştür. C++ programlama dilinde temel kavramlar arasında veri tipleri, değişkenler, direktifler, operatörler, işlevler, sınıflar ve nesneler yer almaktadır. Veri tipleri, programlama dillerinde kullanılan temel yapı taşlarıdır. C++ programlama dilinde, bool, char, int, float, void gibi veri tipleri kullanılmaktadır. İlerleyen konular için iyi bir temel oluşturmak için, C++ programlama dilinin temel yapısını iyi anlamak önemlidir.
C++ Programlama Dili Nedir?
C++ programlama dili, 1983 yılında Bjarne Stroustrup tarafından Bell Labs’da geliştirilmiştir. C++, C programlama dilinin bir uzantısıdır ve nesne yönelimli programlama özelliklerini de içerir. C++ programlama dili, sistem programlama, oyun geliştirme, grafiksel kullanıcı arayüzü tasarımı, cihaz sürücüleri ve web tarayıcıları gibi birçok alanda kullanılmaktadır.
C++ programlama dili hızlı ve esnek bir dildir. Bu dilde yazılan programlar, yüksek performanslı uygulamalar geliştirme fırsatı sunar. C++ programlama dili ayrıca veri saklama, işleme, ve kullanıcı arayüzleri için zengin kütüphane desteği sunar.
C++ programlama dili, devam eden geliştirme süreci sayesinde, yeni özelliklerin eklenmesi ve eski özelliklerin iyileştirilmesi ile sürekli olarak güncellendiği için günümüzde de oldukça önemli bir yer tutar.
C++ Programlama Diline Hızlı Bakış
C++ programlama dilinde temel veri türleri, değişkenlerin veri tipleri, boyutları ve sınırları vardır. Bu veri tipleri mantıksal, tamsayı, kayan noktalı ve karakter veri tiplerini içerir. Koşul ifadeleri, belirli bir koşulu kontrol eder ve doğru veya yanlış olduğuna karar verir. Bu koşullar if-else, else-if ve switch-case posiblilitesinde yazılabilir. Döngüler ise belirli bir koşulu sağlanana kadar belirli bir kod bloğunun tekrarlanmasını sağlar. C++ dilinde for, while ve do-while döngüleri bulunur. Fonksiyonlar, belirli bir işlevi yerine getiren bağımsız bir kod bloğudur ve C++ programlama dilinde son derece önemlidir.
C++ Veri Tipleri
C++ programlama dilinde kullanılan veri tipleri, değişkenlerin türünü belirlemek için kullanılır. Bu veri tipleri, farklı boyut, sınırlama ve depolama kapasitesi özellikleri ile tanımlanır. C++ programlama dilinde kullanılan temel veri tipleri şunlardır:
- int: Tam sayıları temsil etmek için kullanılır. 2 veya 4 baytlık bellek alanı gerektirir.
- float: Ondalıklı sayıları temsil etmek için kullanılır. 4 baytlık bellek alanı gerektirir.
- double: Çift hassasiyetli ondalıklı sayıları temsil etmek için kullanılır. 8 baytlık bellek alanı gerektirir.
- char: Karakterleri temsil etmek için kullanılır. 1 baytlık bellek alanı gerektirir.
- bool: Mantıksal değerleri temsil etmek için kullanılır. 1 baytlık bellek alanı gerektirir.
Ayrıca, bu temel veri tiplerinin birleştirilmesiyle türetilmiş veri tipleri de bulunmaktadır. Örneğin, short, long ve long long veri tipleri tam sayıları farklı boyutlarda temsil etmek için kullanılır.
| Veri Tipi | Boyut (byte) | Değer Aralığı |
|---|---|---|
| int | 2 veya 4 | -32,768 ila 32,767 veya -2 milyar ila 2 milyar |
| float | 4 | 1.2E-38 ila 3.4E+38 (6 ondalık hassasiyeti) |
| double | 8 | 2.3E-308 ila 1.7E+308 (15 ondalık hassasiyeti) |
| char | 1 | -128 ila 127 veya 0 ila 255 |
| bool | 1 | true veya false |
C++ programlama dilinde veri tipleri hakkında bilgi sahibi olmak, doğru değişkenlerin tanımlanması ve veri işleme işlemlerinin doğru bir şekilde gerçekleştirilmesi açısından önemlidir.
C++ Koşulları ve Döngüleri
C++ programlama dilinde, koşulları kontrol etmek ve döngülerden yararlanmak oldukça önemlidir. Koşullu yapılar arasında en sık kullanılanlar if-else ve switch-case’dir. If-else yapısı, belirli bir koşulu sağlayıp sağlamadığını kontrol eder ve eğer koşul sağlanıyorsa bir dizi işlemi gerçekleştirir. Switch-case yapı ise farklı koşulları kontrol eder ve her bir koşul için bir dizi işlem gerçekleştirir. Döngüler arasında ise for, while ve do-while en popüler olanlardır. For döngüsü belirli bir sayıda yinelemeyi sağlarken, while döngüsü belirli bir koşul geçerli olduğu sürece yinelemeyi sürdürür. Do-while döngüsü ise koşula bağlı olmayan bir şekilde önce bir kez yineleme yapar, daha sonra koşula göre yinelemeye devam eder.
C++ Fonksiyonları
C++ programlama dilinde fonksiyonlar oldukça önemli bir yere sahiptir. Fonksiyonlar, programlama işlemlerinde belirli görevleri yerine getirmek için kullanılır. Bu nedenle, C++ öğrenirken fonksiyon kullanımını öğrenmek çok önemlidir. Fonksiyonların üç temel özelliği vardır: isim, parametre ve geri dönüş değeri. Bir fonksiyon, belirli görevleri yerine getirmek için birkaç kod bloğundan oluşur ve diğer kodlarla ayrı olarak çalışır. Fonksiyon tanımlama işlemi ‘fonksiyon adı, parametreler, fonksiyon tipi, fonksiyon gövdesi’ şeklinde yapılır. Çağırma işlemi ise fonksiyon adının parantez içine yazılması şeklinde gerçekleşir. Fonksiyonlara ilişkin daha detaylı bilgi için tabloda yer alan örnekleri inceleyebilirsiniz.
| Fonksiyon Adı | Parametreler | Fonksiyon Tipi | Fonksiyon Gövdesi |
|---|---|---|---|
| Toplama | x, y | int | x + y |
| Çarpma | x, y | int | x * y |
| Kare | x | int | x * x |
C++ programlama dilinde, fonksiyonlar kullanıcı tarafından da tanımlanabilir. Fonksiyonlar tekrar kullanılabilen kod blokları olduğundan, programcıların kodlarını daha organizede hale getirmelerinde büyük fayda sağlarlar. Fonksiyon kullanırken, önce fonksiyon tanımlaması yapılır. Daha sonrasında ise, istenildiği durumlarda fonksiyon çağırma işlemi yapılır. Yani, fonksiyon çağırarak, birden fazla kodu daha az yazarak çalıştırabiliriz. Fonksiyonları, işlem yapacak kod bloklarından ayırmak, kodların daha anlaşılır ve kolay bir şekilde yazılmasını sağlar.
C++ Programlama Dilinde Nesne Yönelimli Programlama (OOP)
C++ programlama dilinde nesne yönelimli programlama (OOP), kodun daha organize edilmesini sağlayan ve işlevselliği artıran bir programlama paradigmasıdır. OOP, sınıf ve objelerin kullanımı üzerine kuruludur. Bir sınıf, ilgili veriler ve işlevlerin bir araya getirildiği bir yapıdır. Nesne, tanımlanan sınıftan oluşturulan örnektir.
C++ programlama dilinde nesne yönelimli programlama temelleri, sınıf tanımlama, nesne oluşturma, encapsulation, inheritance ve polymorphism gibi konuları kapsar. Sınıf tanımlama, sınıf özelliklerinin ve fonksiyonlarının tanımlanmasıdır. Nesne oluşturma ise belirlenen sınıf yapısına göre bir veya birden fazla nesnenin oluşturulmasıdır.
| Encapsulation | Inheritance | Polymorphism |
|---|---|---|
| Verilerin ve fonksiyonların sınırlı erişimine izin verir. | Sınıfların diğer sınıflardan özellik ve fonksiyonlar kalıtmasını sağlar. | Aynı işlevi yapabilen farklı nesnelere farklı şekillerde davranabilme özelliğidir. |
Örnek uygulamalar, bir banka hesabı, bir araba veya bir mobil uygulama gibi gerçek hayatta karşılaşılabilecek problemlerin nasıl nesne yönelimli programlama ile çözülebileceğini gösterir. C++ programlama dilinde OOP’nin kullanımı, kodun daha sürdürülebilir ve anlaşılır hale gelmesini sağlar.
C++ Sınıfları
C++ programlama dilinde sınıflar, nesne yönelimli programlamanın temel yapı taşlarından biridir. Sınıflar, birbirleriyle ilişkili verileri ve fonksiyonları gruplandırarak daha düzenli ve okunaklı kod yazmamızı sağlar. Sınıf tanımlama, class anahtar kelimesiyle yapılır ve sınıfın özellikleri public, private veya protected olarak belirtilir.
Sınıf içi fonksiyonlar member fonksiyonlar olarak adlandırılır ve sınıfın özelliklerine erişebilirler. Sınıf dışı fonksiyonlar friend anahtar kelimesiyle tanımlanarak sınıfın özelliklerine erişim sağlayabilirler.
Bir sınıfın özelliklerine erişmek için nokta operatörü kullanılır: sınıfAdı.nesneAdı.özellikAdı şeklinde. Sınıf içi statik özellikler static anahtar kelimesiyle tanımlanır ve tüm nesneler arasında paylaşılır.
Sınıf tanımlama, yapısı ve özellikleriyle oldukça önemli bir konudur. İyi bir sınıf tasarımı, programın performansını artırabilir ve kodun okunaklılığını artırabilir.
C++ Kalıtımı
C++ programlama dilinde kalıtım, nesne yönelimli programlama temellerinden biridir. Kalıtım, belli bir sınıfın özelliklerinin başka bir sınıfa aktarılması anlamına gelir. Bu sayede kodun yeniden kullanımı sağlanır ve programlama daha etkili hale gelir.
C++ programlama dilinde kalıtım türleri üç gruba ayrılır: tekil kalıtım, çoklu kalıtım ve hierarchial kalıtım. Tekil kalıtım, bir sınıfın yalnızca tek bir sınıftan özellikler almasını sağlar. Çoklu kalıtım, bir sınıfın birden fazla sınıftan özellikler almasına olanak tanır. Hierarchial kalıtım ise bir üst sınıfın alt sınıflar tarafından miras alınmasını ifade eder.
| Kalıtım Türü | Açıklama |
|---|---|
| Tekil Kalıtım | Bir sınıfın yalnızca tek bir sınıftan özellikler alması |
| Çoklu Kalıtım | Bir sınıfın birden fazla sınıftan özellikler alması |
| Hierarchial Kalıtım | Bir üst sınıfın alt sınıflar tarafından miras alınması |
C++ programlama dilinde kalıtım kullanarak oluşturulan sınıflar arasındaki ilişkiyi daha iyi anlamak için bir örnek uygulama verelim: Bir araç sınıfı oluşturup bu sınıftan kamyon ve otomobil sınıflarını türetebiliriz. Araç sınıfında ortak özellikler (örneğin marka, model, renk) bulunurken, kamyon ve otomobil sınıflarında ayrıca özellikler (örneğin yük kapasitesi, hız) yer alabilir.
Genel olarak, kalıtım kullanarak kodun yeniden kullanımı kolaylaşırken, programlama daha etkili hale gelir. Ancak, yanlış kullanıldığında kod karmaşık hale gelebilir ve bakımı zorlaşabilir. Bu nedenle, kalıtım kullanırken dikkatli olmak gerekir.
C++ Programlama Dilinde İleri Konular
C++ öğrenmek isteyenlerin ileri seviyeye geçtikleri dönemde karşılarına çıkacak konular pointerlar, dinamik bellek yönetimi, STL kütüphanesi ve örnek uygulamalar olacaktır.
Pointer kavramı, bellekte bir değişkene erişirken, o değişkenin bellek adresini kullanarak erişmek anlamına gelir. C++ dilinde dinamik bellek yönetimi, bellek ihtiyacını programda doğrudan tanımlayarak, bu bellek boşaldığında da bellek alanını kullanmak anlamına gelir.
STL kütüphanesi, genel amaçlı veri yapılarını ve algoritmaları sunar. Bu veri yapıları, vector, list ve map gibi çeşitli veri tiplerini içerir. Örnek uygulamalar ile konular daha da açıklayıcı olabilir. Örneğin, bilgisayar oyunu yapımı için, nesnelerin bellekte nasıl yönetileceği, oyuna nasıl entegre edileceği gibi konular örnek uygulama olarak verilebilir.
İleri seviye konular, C++ öğrenenler için başarılı bir programcı olmaları için gereklidir. Bu konular, programın performansını artırmak ve daha karmaşık uygulamalar yapmak için gerekli olan araçlardır.
