Akademi Ödülleri, dünya sinema endüstrisinde en saygın ödüllerden biridir ve En İyi Film ödülü, bu ödüller arasında en yüksek prestije sahip olanıdır. Bu yazıda, En İyi Film Akademi Ödülü hakkında tartışacağız.
İlk olarak, En İyi Film Akademi Ödülü’nün tarihçesine bakacağız. 1929’da verilmeye başlayan bu ödül, o günden bugüne düzenli olarak her yıl verilmektedir. Bu ödülün kazananları arasında, Amerikan sinema tarihine damga vurmuş yapımlar yer almaktadır.
Ardından, En İyi Film ödülünü kazanan filmlere göz atacağız. Bu filmler arasında, Gladiator ve Argo gibi gerilim dolu yapımların yanı sıra, Spotlight ve Parasite gibi sürpriz kazanan yapımlar da bulunmaktadır.
En İyi Film Akademi Ödülü, zaman zaman eleştirilere maruz kalmaktadır. Bazı eleştiriler, ödül seçim süreci hakkındadır ve “mangalajarı” gibi terimler kullanılarak yapımcıların yandaşlık yaptığı iddia edilmektedir. Ödüllü filmlerin çoğunlukla beyaz aktörlerin başrolde olduğu ve çoğunlukla erkek yönetmenler tarafından yapıldığı eleştirileri de mevcuttur.
Bu yazıda, En İyi Film Akademi Ödülü’nün önemini ve kazanan yapımları ele aldık. Ancak, ödül süreci hakkında yapılan eleştirileri de dikkate alarak, değişiklikler yapılmadığı takdirde ödülün prestiji konusunda bazı tartışmaların yaşanacağı söylenebilir.
Tarihçe
En İyi Film Akademi Ödülü, ilk kez 1929’da verildi ve o zamandan beri her yıl düzenli olarak veriliyor. Akademi Ödülleri, sinema endüstrisi tarafından hala en saygın ödüllerdir ve dünyanın her yerinde popülerliğini korur. İlk yıllarda, ödüller akşam yemeği sırasında dağıtılıyordu ancak yapımcı Louis B. Mayer’in önergeleri üzerine, 1953’ten beri bir televizyon şovu olarak düzenleniyor. Orijinal olarak, kategoriler arasında yalnızca En İyi Film ödülü yoktu; ancak 1940 yılında, bu ödülün verilebilmesi için gereken kriterler oluşturuldu.
Kazananlar
En İyi Film Akademi Ödülü, film dünyasında en prestijli ödüllerden biridir. Bu ödül, ilk kez 1929 yılında verilmiş ve o günden bu yana her yıl düzenli olarak verilmektedir. Geçmiş yıllarda ödülü kazanan filmler arasında mutlaka izlenmesi gereken birçok yapıt vardır. Bu kazanan filmler arasında, 1972 yılında ‘The Godfather’, 1994 yılında ‘Forrest Gump’, 1997 yılında ‘Titanic’, 2010 yılında ‘The King’s Speech’, 2014 yılında ‘Birdman’ ve 2016 yılında ‘Moonlight’ gibi filmler bulunmaktadır. Bu filmler, ödülü kazanmalarının sebebi olarak her biri kendi türlerinde bir dönüm noktası oluşturmaları ve mükemmel birer sinema örneği olmaları nedeniyle anılmaktadır.
En İyi Film ödülü, filmin senaryosundan, oyunculuğuna, kurgusundan, yönetmenliğine kadar birçok faktörün birleştiği bir ödüldür. Kazanan filmlerin kaliteli yapımı ve sıradışı hikayeleri, sinema tutkunları tarafından büyük bir beğeniyle karşılanmaktadır. Ayrıca, ödül için aday gösterilen tüm filmlerin bir liste halinde sunulduğu ‘Aday Listesi’ de büyük bir ilgi uyandırmaktadır.
Geçmiş yıllarda ödülü kazanan filmler arasında, 1976 yılında Sylvester Stallone’un başrolünde olduğu ‘Rocky’ filmi de bulunmaktadır. Bu film, düşük bütçesi ve sıradan insanların hayatını anlatması nedeniyle büyük bir dönüm noktası olmuştur. Ayrıca, kazandığı diğer ödüllerle birlikte bu film, sinema tarihinde özel bir yeri olan bir klasiğe dönüşmüştür.
En İyi Film Akademi Ödülü, sinemanın en büyük ödülleri arasında yer almaktadır ve her yıl dünya genelinde binlerce insan tarafından takip edilmektedir. Kazanan filmlerin kalitesi ve mükemmelliği, birçok sinema hayranı tarafından övgüyle karşılanmaktadır.
2000’ler
En İyi Film ödülü 2000’lerde de birçok başarılı yapım tarafından kazanıldı. Bu yıllarda ödülü kazanan filmlere bir göz atalım:
- 2000: Gladiator – Russell Crowe’un başrolünde olduğu bu epik film, Roma imparatorluğu döneminde geçiyor. Ridley Scott’ın yönetmenliğinde çekilen film, sinema tarihine geçen unutulmaz sahneleriyle hatırlanıyor.
- 2003: The Lord of the Rings: The Return of the King – J.R.R. Tolkien’in klasik romanından uyarlanan bu film, serinin sonuncusu. Yönetmen Peter Jackson’ın yönettiği film, üç kez Oscar’ı kazandı.
- 2007: No Country for Old Men – Coen kardeşlerin yönettiği bu film, Cormac McCarthy’nin romanından uyarlandı. Javier Bardem’in canlandırdığı psikopat karakteriyle izleyicilerin dikkatini çeken film, En İyi Film ödülünü kazandı.
- 2008: Slumdog Millionaire – Mumbai’deki yoksul bir çocuğun hayatını konu alan bu film, Danny Boyle’un yönetmenliğinde çekildi. Film, En İyi Film ödülü dahil olmak üzere toplam sekiz Oscar ödülü kazandı.
2000: Gladiator
2000 yılında En İyi Film ödülü kazanan Gladiator, Roma İmparatorluğu dönemiyle ilgili bir epik drama filmidir. Filmin başrolünde Russell Crowe yer alır ve karakteri General Maximus Decimus Meridius olarak tanıtılır. Senaryo, Maximus’un ailesinin öldürülmesinin ardından imparatorluğu yıkmak isteyen Commodus’a karşı savaşını anlatır. Film, 5 Akademi Ödülü kazandı ve yılın en popüler filmlerinden biri oldu. Gladiator, görsel efektleri, oyunculuk performansları ve epik hikayesiyle sinema tarihinin en ikonik filmlerinden biri olarak kabul edilir.
2010: Argo
2010 yılında En İyi Film Akademi Ödülü’nü kazanan film, Ben Affleck tarafından yönetilen ve başrolünde oynadığı ‘Argo’ isimli gerilim filmidir. Film, 1979 yılında İran’da gerçekleşen Amerikan elçiliği baskını sırasında 6 Amerikan vatandaşının rehin alınmasıyla başlayan İran rehine krizini ele alıyor.
Argo, Amerika’nın İran’da bir film çekimi yapacağı yalanını kullanarak rehineleri kurtarmaya çalışan bir CIA ajanının hikayesini anlatıyor. Film, gerilim dolu anlar, tarihî detaylar ve etkileyici oyunculuklarla izleyicileri kendine çekiyor.
‘Argo’, kazandığı En İyi Film ödülüyle birlikte Affleck ve film ekibinin de övgüyle bahsedilmesine neden oldu ve Hollywood’daki gücünü bir kez daha kanıtladı.
2010’lar
Bu on yılda En İyi Film ödülü kazanan filmler oldukça çeşitliydi. 2010’da, Tom Hooper tarafından yönetilen tarihi drama filmi The King’s Speech elde etti. 2011’de, Michel Hazanavicius’un sessiz filmi The Artist, En İyi Film ödülünü kazandı. Ardından, 2012’de Ben Affleck’in yönettiği Argo, gerilim temalı bir film olarak öne çıktı. 2013’te, Steve McQueen’in yönettiği 12 Years a Slave, kölelik ve ırk ayrımcılığı konularına odaklanan güçlü bir dram olarak beğeni topladı. 2014’te, Alejandro G. Iñárritu’nun yönettiği ve başrollerde Michael Keaton, Zach Galifianakis ve Edward Norton’ın yer aldığı Birdman, En İyi Film ödülünü kazandı. 2015’te, Boston Globe gazetesi ekibinin Katolik Kilisesi’nde çocuk istismarı skandalını araştırdığını anlatan bir drama olan Spotlight ödülü aldı ve 2016’da, Kenneth Lonergan’ın yönettiği Manchester by the Sea, dramatik bir hikayeyle dikkat çekti. 2017’de, Barry Jenkins’in yönettiği ve çocukluktan yetişkinliğe bir gencin hayatını anlatan Moonlight, En İyi Film ödülünü kazandı. 2018’de, Guillermo del Toro’nun yönettiği fantastik drama filmi The Shape of Water, En İyi Film ödülüne layık görüldü. Son olarak, 2019’da Güney Kore yapımı Parasite, zengin ve yoksul aileler arasındaki uçurumu ele alan ve sürpriz bir şekilde En İyi Film ödülünü kazanan bir film oldu.
2015: Spotlight
2015 yılında En İyi Film Akademi Ödülü’nü kazanan Spotlight filmi, gerçek bir olaydan uyarlanan bir dramadır. Film, Boston Globe gazetesi ekibinin Katolik Kilisesi’nde çocuk istismarı skandalını araştırdığını konu edinir. Beş gazeteci, yıllarca süren taciz olaylarını keşfeder ve bu skandalı dünya gündemine taşırlar. Bu film, yalnızca olayı araştırmakla kalmayıp, haberciliğin önemini ve basının toplumdaki önemli işlevini de vurgular. Spotlight, bazı eleştirmenler tarafından sadece bir haber filmi olarak değerlendirilseler de, aldığı ödülleri hak eden bir yapım olarak kabul edilir.
2019: Parasite
2019 yılında En İyi Film ödülünü kazanan “Parasite”, Güney Koreli yönetmen Bong Joon-ho tarafından yönetilen bir drama filmidir. Film, zengin ve yoksul aileler arasındaki uçurumu ele alarak, toplumsal sınıf farklılıklarının yarattığı sorunları tartışıyor. Film, sıradan bir ailenin, zengin bir ailenin evinde çalışmaya başlaması ve sonrasında yaşanan olayları anlatıyor. Oldukça etkileyici bir senaryosu olan “Parasite”, En İyi Film ödülünü almasıyla sürpriz bir son yaşattı. Film aynı zamanda, En İyi Uluslararası Film, En İyi Yönetmen ve En İyi Özgün Senaryo ödüllerini de kazandı.
Eleştiriler
En İyi Film ödülü, dünya çapındaki film yapımcıları tarafından prestijli bir ödül olarak kabul edilse de, ödül süreci zaman zaman eleştirilere neden olmaktadır. Öncelikle ödül seçim sürecinde yapılan hatalar ve tercihler eleştirilmektedir. Bazı eleştirmenler, yapımcıların seçimlerinde yandaşlık yaptığını savunurken, bazıları da ödül seçimlerinde çeşitlilik eksikliğine dikkat çekmektedir.
Bu eleştiriler arasında, ödüllü filmlerin hemen hemen tümünün beyaz oyuncuların ve erkek yönetmenlerin eserleri olduğu ve çeşitlilik eksikliği olduğu sık sık dile getirilir. Ayrıca ödülün, Hollywood dünyasında ve yüksek bütçeli filmlerde çalışanlar üzerinde ölçülecek bir başarı ölçümü olarak kabul edildiği de eleştirilmektedir.
Tüm bu eleştirilere rağmen En İyi Film ödülü, hala dünya çapındaki film endüstrisi için en prestijli ödüllerden biridir ve kazanan filmler, asla unutulmayacak olan filmler arasında yerini alır.
Mangalajarı
Mangalaja terimi, ödül kazanan filmler arasında yapımcıların yandaşlığına işaret eder. Bu eleştiri, özellikle son yıllarda daha fazla dile getirilmeye başlandı. Örneğin, 2018 yılında En İyi Film ödülü kazanan The Shape of Water filminde yapımcıların, Akademi üyeleriyle yakın ilişkileri olduğu iddiaları ortaya atıldı. Ayrıca, bazıları ödül seçimlerinde çoğunlukla büyük prodüksiyon şirketlerinin film ve kampanya bütçelerinin etkili olduğunu düşünüyor. Bu nedenle, bazıları En İyi Film ödülüne aday olan filmlerin daha önemsiz veya daha az tanınan yapımcılara veya yapımcılık şirketlerine de verilmesi gerektiğini düşünüyor.
Çeşitlilik
En İyi Film Akademi Ödülü kazanan filmlere bakıldığında, çoğunlukla beyaz aktörlerin başrolde olduğu ve erkek yönetmenler tarafından yapıldığı görülüyor. Bu nedenle, ödülden önce ve sonra, çeşitlilik konusu sıklıkla tartışılıyor. Yayınlanan bir araştırmaya göre, son 92 yılda yapılan En İyi Film ödülüne sadece birkaç kişi müdahil olmuş ve bu kişilerin büyük çoğunluğu beyaz erkekler. İleri sürülen eleştiriler arasında, ödül kazanan filmlerin toplumsal çeşitliliği yansıtmaması da var. Buna rağmen, son yıllarda yapılan bazı değişikliklerle birlikte, bu konuda ilerleme kaydedilmeye başlandı. Öncelikle Akademi’nin en son üyelerinin çok daha çeşitli bir gruptan oluştuğu kaydedildi. Ayrıca, son yıllarda adayların belirlenmesinde ve ödüllerin verilmesinde daha çok farklılık arandığı ve cinsiyet ve ırk çeşitliliğine büyük önem verildiği belirtiliyor.
Sonuç
En İyi Film Akademi Ödülü, sinema dünyasında özel ve en saygın ödüllerden biridir. Kazananlar, genellikle başarılarının en üst noktasına ulaştıklarını hissederler ve bu ödül hayatlarının en iyi eseri olarak görülür. Ancak, son yıllarda ödül ve seçim süreci bazı eleştirilere neden olmuştur. Özellikle, üyelerin oy vermeden önce üreticiler tarafından gönderilen hediyeler ve oylama sürecindeki önyargılar gibi endişeler, adil ve objektif bir karar verildiği konusunda şüpheler uyandırmıştır.
Bazıları ayrıca, ödüllü filmlerdeki çeşitlilik eksikliğine ve kazanan filmlerin genellikle beyaz aktörlerin ve erkek yönetmenlerin tercih edildiği eleştirilerine dikkat çekiyor. Bu nedenle, Akademi, son yıllarda daha çeşitli bir üyelik yapısı oluşturma ve daha fazla çeşitlilik sağlama konusunda adımlar atmaya çalışıyor.
Genel olarak, En İyi Film Akademi Ödülü, sinema endüstrisindeki en saygın ödüllerden biridir ve kazananlar tarafından büyük bir onur olarak kabul edilir. Ancak, Akademi, eleştirileri dikkate alarak daha adil bir seçim süreci tasarlamaya ve daha çeşitli bir kazanan grubuna ulaşmaya çalışmalıdır.
